İran Meşrutiyet Tarihi

Çağdaş İran tarihinin başlangıç noktası olan Meşrutiyet Hareketi’nin öyküsü, İran’ın istisnai kişiliğe sahip aydını Ahmed Kesrevî Tebrizî’nin 973 sayfalık dev eseriyle aktarılıyor.

Meşrutiyet Hareketi sürecinde devrimin amacı konusunda ortaya çıkan iki karşıt çizginin, “Meşrȗta” ve “Meşrȗa” mücadelesinin 20. yüzyıl boyunca İran’daki siyasi tartışmaların ve mücadelenin eksenini oluşturması, 1979 Devrimi’ne ve sonraki gelişmelere yön vermesi, kitabı günümüzdeki İran’ı anlamak için de önemli kılıyor.

İçerdiği çok sayıda belge, birinci elden tanıklık ve döneme özgü yorumla İran Meşrutiyeti hakkında temel kaynak olan kitap, Ahmed Kesrevî Tebrizî’nin kendine has dili, anlatımı ve yorumuyla özel bir değer kazanıyor.

Ahmed Kesrevî Tebrizî’nin Şii medrese eğitimini tamamlamış genç bir imamlıktan Şiilik eleştirisine uzanan hayatı, düşünceleri, eserleri ve eylemi kitapta ayrı bir bölümde ele alınıyor.

İran Meşrutiyet Tarihi, Çağdaş İran tarihinin başlangıcını ve günümüzdeki İran toplumunu anlamak için temel kaynak niteliğinde bir eser.

“Bu arada … ilkbahar geldi [21 Mart 1907]. Bu, İranlılar için hürriyetin birinci baharı, en mutlu zamanlardan biriydi. Kalpleri umutla dolu halk kitleleri, ülkenin ilerlemesi için mücadele amacıyla ayağa kalkmıştı. Yaşlı genç, zengin fakir, molla sıradan insan herkes bu yolda çalışıyordu.”